تکنیک ترجمه برای حرفه ای ها و غیر حرفه ای ها

به تکنیک هایی لازم برای رسیدن به ترجمه حرفه ای می پردازیم. اما پیش از آن بهتر است چند نکته در مورد ترجمه را یادآور شویم. بدیهی است که آشنایی با زبان ملت ها عملا کاری محال و بیشتر از آن کاری غیر ضروری است. برای رفع چنین مشکلی در تبادل اطلاعاتی بین ملل، زبان انگلیسی بعنوان یک زبان واحد بین المللی برگزیده شده است. به همین دلیل همواره وجود مترجمانی حرفه ای که بر هر دو زبان مبدا و مقصد تسلط داشته باشند، ضروری است.

به عبارتی ترجمه ی انگلیسی به فارسی و ترجمه ی فارسی به انگلیسی عنوان بسیاری از پروژه های رایج را تشکیل می دهند. البته این روزها برگردانی از سایر زبان ها به زبان فارسی نیز تا حد زیادی رایج شده است و امروزه یادگیری و تسلط بر سایر زبان های رایج دنیا نیز حیاتی به نظر می رسد. علاوه بر این، ترجمه ی تخصصی رشته های مختلف دانشگاهی نیز از زمینه های رایج ترجمه است.

آموزش ترجمه به زبان آموزان، طی دو مرحله ی دریافت و تولید انجام می شود. در مرحله ی دریافت از زبان آموز انتظار می رود، تمرین و مطالعه در هر دو زبان مبدا و مقصد را به خوبی مسلط شود. اهمیت تسلط بر زبان مقصد امری بدیهی است. یعنی یک مترجم انگلیسی به فارسی بایستی قبل از تسلط به زبان انگلیسی به زبان فارسی کاملا مسلط باشد، به این نکته ی به ظاهر بدیهی بسیار بی توجهی می شود. در نتیجه از مومات ترجمه ای حرفه ای، تسلط مترجم به زبان فارسی است.

مرحله ی تولید همان مرحله ای است که کار ترجمه انجام می شود. در ادامه به تکنیک های لازم برای ترجمه حرفه ای و در واقع تکنیک های مورد نیاز برای مرحله ی تولید می پردازیم.

3 تکنیک ترجمه حرفه ای
زبان انگلیسی بر خلاف زبان فارسی از لحاظ تعدد لغات موجود برای یک کلمه بسیار گسترده تر است. به این معنی که برای یک کلمه ی فارسی می توانید معادل های متعددی در زبان انگلیسی پیدا کنید. به هر حال 3 تکنیکی که در ادامه به آن پرداختیم، تکنیک های متداول ترجمه است که توسط مترجمان به کار گرفته می شود:

تکنیک اول: قرض گرفتن کلمات
بعضا در هنگام ترجمه، ممکن است معادل فارسی یک لغت در انگلیسی به درک مفهوم آن کمکی نکند. وجود نامفهومی در چنین مواقعی باعث می شود تا مقصود نویسنده ی زبان مبدا نیز به درستی منتقل نشود.برای مثال واضحی از این دست می توان به کلماتی که در حوزه ی تکنولوژی به کار می روند اشاره کرد. همانطور که میدانید بسیاری از این کلمات ریشه در زبان انگلیسی دارند.

کلماتی مثل "windows" و "mouse" از این دسته اند و قطعا ترجمه ی آنها به صورت "پنجره" و "موش" باعث نامفهومی در ترجمه یک متن تخصصی کامپیوتر می شود.به کارگیری چنین روشی در ترجمه، قرض گرفتن یا Borrowing نام دارد.

تکنیک دوم: معادل یابی برای کلمات
نکته ای که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم در اینجا نیز کاربرد زیادی دارد. در بحث ترجمه ی حرفه ای گاها مواردی پیش می آید که یک لغت یا اصطلاح در زبان انگلیسی،‌معادل عینی یا دقیقی در زبان فارسی ندارد. در چنین حالتی از یک مترجم حرفه ای انتظار می رود که ادیب و زبان شناس نیز باشد و بتواند معادل درستی برای عبارت مذکور ایجاد کند.

بدیهی است که چنین کاری مستم تجربه ی زیادی در امر ترجمه ی است. داشتن مطالعه ی بالا در هر دو زبان مبدا و مقصد در کنار این تکنیک و تلفیق این روش با روش هایی مانند اقتباس یا Adaption در نهایت منجر به یک ترجمه حرفه ای خواهد شد.

تکنیک سوم: جابجایی کلمات در ترجمه
قطعا تا به حال به تفاوت ساختار جملات در زبان انگلیسی و فارسی توجه کرده اید. چنین جابجایی هایی در محل قرار گیری کلمات بایستی در ترجمه مد نظر قرار گرفته شود. البته همواره در امر ترجمه رعایت امانت یعنی تلاش برای رساندن منظور اصلی نویسنده موردی است که باید توسط یک مترجم حرفه ای مورد توجه قرار گیرد. به این تکنیک اصطلاحا پس و پیش کردن یا Transposition گفته می شود.

رعایت این تکنیک های به ظاهر ساده در کنار تمرین و ممارست در کوتاه مدت شما را به یک مترجم حرفه ای تبدیل می کند. اگر می خواهید بدانید وضعیت بازار در حوزه ی ترجمه به چه صورت است، توصیه می کنیم سری به بخش پروژه های ترجمه ی حامی ورکس بزنید.

1 تکنیک برای ترجمه غیرحرفه ای
و اما یک نکته برای غیرحرفه ای ها! اگر می خواهید در کوتاه ترین زمان به حدی برسید که هیچ کارفرمایی، پروژه ی ترجمه ی خود را به شما نسپارد، از مترجم های آنلاین یا موتورهای ترجمه مانند گوگل ترنسلیت استفاده کنید و بدترین کیفیت ممکن ترجمه را تجربه کنید.